
Een nieuw uitgebracht project dat letterlijk de jazzervaring vanuit elke denkbare hoek geeft, is wat Viktor Haraszti noemt: “jazz meets virtual reality.” Hij heeft het project, ViO 360, met zijn eerste nummer “Haiku”, geïnspireerd op een werk van de laat 19e eeuwse dichter Masaoka Shiki.
Bedoeld om meer ervaring te krijgen in de visuele en audio wereld, laat “Haiku” de luisteraar kennismaken met de muziek, vanuit elke hoek van de kamer.
Onder leiding van Viktor Haraszti, hij is de bandleider van ViO en een zeer begenadigd saxofonist, hebben zij hun eerste project uitgebracht onder de naam “ViO 360” met als eerste de single HAIKU. Het nummer “Haiku” heeft een stroom die lijkt te anticiperen op en te volgen waar een kijker naartoe wil. Het nummer heeft een open einde met meanderende ideeën die tot uiting komen in de muziek. Een potpourri van ritme versterkt het gevoel dat ruimtes samenvoegen en weer uit zichzelf worden afgebroken.
Dit nummer is de eerste van een serie die zal onderzoeken hoe plaats en perspectief in harmonie zijn met melodie en maat. Niet alleen uniek, niet alleen meeslepend, de aanhoudende muzikale verkenning van Viktor Haraszti is fascinerend om te zien terwijl hij zijn album in deze nieuwe technologie ontwikkelt.
Hoe kwam je op het idee van het 360-gradenconcept? Het grappige is dat het begon met het budget. Toen ik mijn berekening maakte over de kosten en wat er allemaal nodig was om een professionele live video-opname te maken – een filmploeg inhuren, een producent en een editor om de postproductie te doen enz. – schrok ik. Ik wilde echt een video maken met een atmosfeer die op een unieke visuele wijze uitdrukking geeft aan mijn muziek en daar meteen mee samenwerkt op een manier die nog nooit eerder gezien en/of gehoord is. Het dwong mij om al mijn creatieve ideeën te gebruiken en uit mijn comfortzone te stappen om risico te nemen op iets waarvan ik niet wist waar het toe zou leiden. Nu weet ik het!

Dit is een zeer individuele kunstvorm waarbij de luisteraar de volledige controle heeft over zijn / haar kijk op de video. Verhoogt dit de ervaring? Absoluut! We hebben nooit een kans gehad om dat eerder te ervaren, om zo’n vrijheid te hebben. Het wordt zeker een avontuur! We zijn technologisch op weg naar een nieuw gebied. Met de snelle ontwikkeling van virtual reality zal de manier waarop we naar films en video’s kijken in de toekomst geheel veranderen en dat geldt ook voor de manier waarop we naar muziek luisteren. Die verandering is niet te stoppen. Kunnen we wat grootsheid en warmte in de “koude” digitale wereld implanteren? Ik hoop het.
Wanneer ben je begonnen met saxen? Het gebeurde in fases. Ik begon pas saxofoon te spelen toen ik 21 was. Ik volgde een recht-toe-recht-aan opleiding en klassieke muziek in Boedapest. Het begon allemaal met de piano en ging door met de klarinet op 12-jarige leeftijd. Twee jaar later kreeg ik een studiebeurs van vijf jaar aan het beroemde Bela Bartok Conservatorium. Een rustige “spartaanse” klassieke muziekschool voor jonge kinderen uit die tijd (1986).
Rond de tijd dat ik mijn eerste grote indruk van de saxofoon begon te vormen, kwam Fats Domino in de stad! Ik ging naar hem toe en werd verliefd op de saxofoonsectie. Die kerels waren het coolste ding op deze planeet! Mijn klassieke studie was daarna een beetje vervloekt. Ik heb de Franz Liszt Academy niet gehaald. Ik was kapot. Ik heb toen mijn klarinet verkocht en mijn moeder gevraagd om een saxofoon voor me te kopen. Ze was er verdrietig om, maar zij deed het wel. Vanaf dat moment begon mijn andere reis!

Wat was je eerste kennismaking met jazz? Tijdens mijn klassieke studies, had ik enkele zigeunervrienden van school en ik bezocht hen van tijd tot tijd. Zij lieten me videobanden zien van het Oscar Peterson-trio en de elektrische band van Chick Corea. Ik hield ervan ze te zien spelen! Mijn grootste aandacht kwam toen ik begon te werken in een muziekbibliotheek in Boedapest. Op een dag leende ik een album en ik begon ernaar te luisteren zonder er iets van te weten. Ik herinner me dat ik huilde toen ik de Miles Davis-band voor het eerst ‘Blue in Green’ hoorde spelen. Dat was het helemaal voor mij.
Wat is de grootste uitdaging voor een jazzartiest vandaag? Om een jazz-artiest te blijven! Tijden zijn veranderd, om goed te spelen en artistiek gezien, zonder angst te zijn is niet genoeg meer. Je moet veel andere vaardigheden leren om zelfs maar ergens te kunnen spelen, en om je eigen producer, manager, correspondent voor sociale media te worden, noem maar op! Ik moest leren over het bewerken van film met verschillende applicaties, 360-videotechnologie en Photoshop. Je moet je ook realiseren dat je ook met jezelf compromissen moet sluiten.
Hoe is de jazzscene in Utrecht, waar je woont? Eerlijk gezegd heb ik de laatste tijd niet zo vaak in Utrecht de scène gevolgd. We gebruiken twee jazzclubs, maar urbanisatie en de opening van massale concertzalen hebben het jazzleven uit de stad gezogen en gecentraliseerd. Nadat de clubs gesloten waren, stopte ik met het volgen van de scène. Nu is jazz een beetje een underground-activiteit geworden. Hier en daar vang je af en toe een jamsessie of een klein concert in een pub of een kleinere club. Maar er is hoop. Sommige nieuwe kleine organisaties en experimenten worden opgestart en jazz is een organisch iets. Je weet nooit waar en hoe het volgende zal verschijnen. Dat is het mooie ervan! Het vernieuwt zichzelf altijd.
Hoe is de samenwerking binnen je ensemble en hoe voelt dat aan? Nou, de jongens waarmee ik speel op de opname, Taco Nieuwenhuizen (bas), Edgar van Asselt (toetsen) en Remco van der Sluis (drums) zijn geweldige jongens en ik vind het fantastisch om met ze te werken! We begonnen vorig jaar na de zomer met repeteren en het ontwikkelde zich vrij snel. We hebben allemaal dezelfde jazz-fusion achtergrond die ons heeft geholpen om muzikaal te communiceren. Ik heb geprobeerd het project zo te leiden dat de geest van de muziek boven onze ego uitstijgt. Ik denk dat we uiteindelijk een gemeenschappelijke visie hebben gedeeld.

Wat heeft je van de poëzie van Masaoki Shiki gevangen? Het mysterie. Ik voelde een grote schoonheid op zoveel niveaus. Dat moment dat hij beschrijft, zorgde ervoor dat ik het voor mij zag en het me duidelijk in mijn hoofd verbeeldde. Het had een diepe impact op mij. Ik wilde proberen die genegenheid muzikaal uit te drukken. Ik hoop dat het me gelukt is!
Wat vind je het leukst aan het fusiongeluid? “Fusion” – Ik hou van alles wat het betekent. De vermenging, de combinatie, de binding, de integratie, unie, enz. De tegenstellingen van het woord zijn verdeeldheid, scheiding, ontkoppeling. Ik denk niet dat iemand daar voor wil gaan, althans ik niet!
Ben je van plan om het 360-gradenconcept uit te breiden naar toekomstige projecten? Tijdens het proces heb ik me gerealiseerd dat er veel potentieel is om de technologie op een artistieke manier te verkennen. Het zou geweldig zijn om in de toekomst aan meer materiaal te werken. Maar voor nu ben ik blij dat ik deze kan afmaken en ben benieuwd waar dat toe leidt.
Wat zou je graag willen dat mensen over je muziek weten? Er is een citaat van Albert Einstein op mijn website dat ik hier als een mogelijk antwoord wil benadrukken. “De mooiste ervaring die we kunnen hebben is het mysterieuze. Het is de fundamentele emotie die aan de wieg staat van ware kunst en ware wetenschap. ”
Andere opmerkingen? Ja, als je de video van “Haiku” volledig wilt ervaren, bekijk hem dan met een Virtual Reality-bril en gebruik een koptelefoon. Ontdek het stap voor stap en probeer niet je hoofd de hele tijd op zoek te laten gaan naar opwinding, luister gewoon naar de muziek zoals je normaal op een ontspannen manier zou doen en de rest zal naar je toe komen … of niet.
Het enige dat telt is de muziek, en de rest is – laten we zeggen – de kers op de taart. Genieten!
Ga voor meer informatie naar http://viomusic.art en bekijk zijn video’s hier.
Foto’s met dank aan en met toestemming van Viktor Haraszti
Voor meer nieuws, releases, interviews klik op de onderstaande linken: The Invict “A Sun That Never Sets” out now! Yoko Ono nieuwe single Sheila and the Kit geeft tegengif Shane Alexander nieuwe single en tour data Stained Glass tweede single van Joëlle Goercharn van EP ‘Silhouette’ This Can Hurt brengt nieuwe single “The Fall of Mark E Smith”